Afgelopen maand werd er een opmerkelijk bedrag op mijn rekening bijgeschreven. Ik had het waarschuwende sms’je dat mijn bank me erover stuurde nog niet gelezen, of ik opende met grote ogen en wild kloppend hart mijn bank-app, waar ik ontdekte dat mijn plotse rijkdom afkomstig was van de Lira. Hm, de Lira, dat was toch die club die zo nu en dan tientjes overmaakte als vergoeding voor de uitleningen van vertaalde boeken, plus soms nog wat dubbeltjes en kwartjes voor, eh – ja waarvoor eigenlijk? Ik had me er nooit serieus in verdiept. En nu kon ik zomaar een vakantie boeken. Of zou ik het geld maar apart zetten, omdat ik het straks toch allemaal moest terugbetalen?
Nee, niks hoor. Op de Lira-site vond ik een specificatie. Mijn literaire vertalingen waren niet noemenswaardig vaker uitgeleend dan in eerdere jaren, maar er stond één uitleentopper tussen: Weg naar nergens van Nele Neuhaus, dat ik anderhalf jaar geleden met een collega had vertaald, dat nergens was besproken, niet te vinden was geweest in boekhandels, nauwelijks aandacht had gekregen op online lezersplatforms en dat ik uit zelfbescherming maar weer was vergeten. Ach, sommige boeken landen gewoon niet. Volgende keer beter, had ik gedacht.
Nele Neuhaus mag in Duitsland een bestsellerauteur van de buitencategorie zijn, in Nederland komt ze met haar misdaadromans niet vaak uit de schaduw van de Engelstalige, Scandinavische en Nederlandse verkoopkanonnen. En dan had ze met Weg naar nergens ook nog een afslag in haar oeuvre genomen: het was geen misdaadverhaal, zoals ze normaal gesproken schreef, geen romantisch wegdroomboek, geen roadnovel, geen coming of age-roman, maar dat allemaal tegelijk. Ik kon me de vertwijfeling van de boekhandelaars en de besprekers wel voorstellen: in welk genre, welke niche moesten ze Weg naar nergens plaatsen?
Het was een wonderlijke vertaalklus geweest, niet het literaire meesterwerk waar een ambitieus vertaler van droomt. Er stonden flink wat afgezaagde formuleringen in, meer clichés en rolbevestigende stereotypen dan goed was voor een mens en net wat te veel onwaarschijnlijke plottwists om nog geloofwaardig te zijn. En toch. Toch had ik zitten smullen bij mijn werk. Om de vlotte afwisseling van stadse scènes en natuurtaferelen, de dromerige sfeer en de vaardigheid waarmee Neuhaus de levensvragen waar iedereen mee worstelt in een spannend verhaal had weten te verpakken. Wat ging er nu weer allemaal gebeuren? Elke ochtend als ik achter mijn computer kroop, was ik weer benieuwd.
Deze week verscheen het vervolg op Weg naar nergens. Tijden van storm heet het – ik vertaalde ook weer mijn deel. Tijden van storm komt net te laat voor de goedheiligman, maar mooi op tijd voor de kerstinkopen. En de titel vat de toestand in de wereld goed samen, zullen we maar zeggen. Gaan de boekhandelaars er dit keer een passende plek voor vinden? Gaat dit deel wél aandacht krijgen op de socials en de lezersplatforms? Als de lezers het even gretig lezen als ik het vertaalde, gaan ze het verslinden. En dan gaat er zich vast ook weer een leesvuur verspreiden via de bibliotheken. Ik ben nu al benieuwd naar mijn Lira-specificatie van 2024.
Geschreven voor Boekblad.nl. Op de hoogte blijven van mijn blog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief, of volg me op of LinkedIn.